طراحی هر چیزی از جمله کابینت باید با توجه به نیاز و ارگونومی بدن انسان به علاوه اصول و استاندارد ها انجام شود تا حداکثر استفاده را از محیط کرد. در ضوابط طراحی کابینت آشپزخانه رنگ، نور، فیزیک بدن انسان، پلان آشپزخانه و تجهیزات و لوازم موجود در آن نیز مهم هستند. یک طراح باید با تمام این اصول و نحوه آموزش اندازه گیری کابینت آشنایی داشته باشد و به نحو احسن از آن ها استفاده کند که ربطی به جنس و قیمت ندارد. اگر از کابینت ارزان در مشهد یا هر شهر دیگری استفاده می کنید؛ باید با ضوابط طراحی آشنا باشید.
عوامل تاثیر گذار در ضوابط طراحی کابینت
طراحی درست و اصولی آشپزخانه نقش اساسی در آرامش و زیبایی فضا دارد. کابینت از عناصر مهم آشپزخانه است و حفظ ظوابط طراحی کابینت در این امر بسیار موثر می باشد. عوامل تاثیر گذار در طراحی این عنصر عبارت اند از:
1- پلان آشپزخانه
قدم ابتدایی در ضوابط طراحی کابینت، توجه به ابعاد آشپزخانه در پلان می باشد. در پلان عوامل مهمی وجود دارند؛ از جمله دیوار ها، پنجره ها، درها و اختلاف سطوح که در اندازه گیری کابینت آشپزخانه موثر می باشند. بعد طراحی پلان و حفظ ضوابط آشپزخانه به سراغ طراحی و طریقه اندازه گیری کابینت ها می رویم.
انواع سیستم طراحی پلان آشپزخانه
چیدمان هر آشپزخانه ای بر اساس نوع سیستم پلان انجام می شود.
- خطی
- U شکل
- L شکل
- راهرویی
- جزیره ای
- G شکل
مثلث کار در آشپزخانه
در هر آشپزخانه ای سه فعالیت عمده صورت می گیرد.
1- گاز (پخت و پز)
2- یخچال (نگهداری مواد غذایی)
3- سینک (شست و شو)
منظور از مثلث، خطی فرضی بین این سه فعالیت می باشد که هر فعالیت در یک رأس آن قرار می گیرد. طول هر کدام از این خطوط فرضی متناسب با محیط و ابعاد آشپزخانه است.
2- لوازم آشپزخانه
در ضوابط طراحی کابینت، طراح باید به تعداد و ابعاد و اندازه لوازم موجود در آشپزخانه از جمله یخچال، فر، ماشین لباس شویی، گاز، ماشین ظرفشویی و… آگاهی داشته باشد. ابتدا فضای مورد نیاز برای آن ها را در نظر بگیرد و سپس شروع به طراحی کابینت ها بکند.
3- ابعاد انسانی و اصول ارگونومی
دسترسی به کابینت ها و وسایل داخل آن ها، اهمیت بسیاری دارد. برای به کار گیری آسان از کابینت زمینی بدون پایه و هوایی و وسایل آن، حرکت کردن بدون مانع و راحت در آشپزخانه و… زمانی اتفاق می افتد که به اصول طراحی کابینت (ابعاد و اندازه استاندارد انسانی) توجه شود. به طوری که تمام افراد از جمله قد کوتاه، چاق، لاغر، قد بلند و… به آسانی از آن ها استفاده کنند.
4- تاثیر رنگ
رنگ تاثیر مستقیم بر حال و هوای محیط دارد و می تواند آشپزخانه را به فضایی آرامش بخش و دوست داشتنی مبدل سازد و یا برعکس عمل کند و فضایی خسته کننده و خشن به وجود آورد.
5- نور و روشنایی
اگر در آشپزخانه شما امکان استفاده از نور طبیعی وجود دارد؛ نباید طراحی کابینت ها به گونه ای باشد که مانع از ورود نور به فضا شود. یکی از ضوابط طراحی کابینت توجه به همین نکته و اهمیت نور می باشد.
سبک (یکی از عوامل موثر در اصول طراحی کابینت آشپزخانه)
ضوابط طراحی کابینت هر سبک منحصر به فرد است و در طراحی کابینت دو سبک وجود دارد.
سبک کلاسیک
کابینت های دارای منبت کاری، ستون و سر ستون، درب های کنده کاری شده، قرینه سازی، کمد های ویترینی و ایستاده سبک کلاسیک دارند. اصول طراحی کابینت در این سبک، دارای ویژگی های منحصر به فردی می باشد.
سبک مدرن
در سبک مدرن استفاده از صفحات ملامینه و های گلاس بسیار رایج است و همانطور که می دانید؛ زیباترین مدل کابینت های گلاس سبک مدرن دارد. در این سبک، قرینه سازی خیلی کم به چشم می خورد. به جای استفاده از ویترین، طبقات یا شلف های عمودی و افقی به کار گرفته می شوند و فرم ساده کابینت ها ویژگی شاخص سبک مدرن است.
ابعاد و اندازه گیری کابینت ها
ابعاد کابینت در پلان بدین گونه است که به طور کلی ارتفاع یونیت کابینت های زمینی 72، پایه ها 14 سانتی متر و ضخامت صفحات روی کابینت 4 سانتی متر می باشد. پس برای اندازه کابینت در پلان می توان گفت؛ در مجموع ارتفاع کل کابینت زمینی برابر با 90 سانتی متر است. ارتفاع کابینت های هوایی طبق ضوابط طراحی کابینت، بین 70-90 متغیر می باشد. فاصله بین کابینتی بین 55-70 است.
| نام کابینت | نوع کابینت | عمق (cm) | عرض (cm) | ارتفاع بدون پایه (cm) | |
| زمینی | هوایی | ||||
| یونیت تک در | * | 55 | 30-60 | 72 | |
| یونیت دو در | * | 55 | 65-120 | 72 | |
| یونیت کشو دار | * | 55 | 30-60 | 72 | |
| یونیت گوشه | * | – | 90*90 یا 100*100 | – | |
| یونیت سوپری | * | 55 | 15-60 | 72 | |
| کنج | * | 30-33 | 60*60 یا 77*77 | 70-80-90 | |
| آبچکان | * | 30-33 | 80-90-100 | 70-90 | |
| تک در | * | 30-33 | 30-60 | 70-90 | |
| تک در جکی | * | 30-33 | 45-90 | 35-60 | |
| دو در | * | 30-33 | 65-90 | 70-90 | |
| دو در جکی | * | 30-33 | 45-90 | 35-60 | |
| یو نیت ایستاده بلند (کمدی در هر مدلی) | * | 55 | 35-60 | بستگی بع ارتفاع کابین بالا، پااین و بین کابیت ها دارد. | |
| یونیت ایستاده متوسط | * | 55 | 35-60 | متغیر | |
ابعاد استاندارد لوازم آشپزخانه
| نام وسایل | عمق (cm) | عرض (cm) | ارتفاع بدون پایه (cm) |
| گاز | 60 | 60-90 | 90 |
| یخچال | 57-75 | 60-90 | 158-200 |
| ماشین لباس شویی | 60 | 60 | 85 |
| آون توستر | 50 | 60 | 60 |
| ماکرو ویو | 50 | 60 | 45 |
| ماشین ظرف شویی | 60 | 60 | 85 |
| هود | 30-50 | 60-90 | 15-90 |
| سینک | 45-60 | 75-120 | – |
جمع بندی
تمام اعداد و ارقامی که وجود دارند، با توجه به قد، ابعاد آشپزخانه و فیزیک بدن انسان قابل تغییر است. ذکر این اعداد و استاندارد ها برای سهولت کار شما می باشد. هر کسی می تواند عمق، عرض و ارتفاع هر نوع کابینت یا کانتری را مطابق میل خود سفارش دهد. آگاهی از ضوابط طراحی کابینت و دیدن نحوه آموزش اندازه گیری کابینت آشپزخانه، به شما دید وسیع تری می دهد تا طراحی اصولی تری داشته باشید.
سوالات متداول
در ضوابط طراحی کابینت چه نکاتی باید رعایت شود؟
سبک زندگی هر شخص، ابعاد آشپزخانه و میزان هزینه مصرفی
چه استاندارد هایی برای ابعاد کابینت وجود دارد؟
عمق، عرض و ارتفاع
در ضوابط طراحی کابینت، مجاز به استفاده از چه نوع متریالی هستیم؟
چوب، فلز، ام دی اف، شیشه، لمینت و گرانیت
